Author: printograph

पेंडूर गावचा पूर्व इतिहास              सुमारे २००० हजार वर्षांपूर्वीची पेंडूर गावाची आख्यायिका अशी सांगितली जाते की, फार पूर्वी या गावात पेंढरीची झाडे विपुल स्थितीत होती. त्यामुळे या गावाला पेंडूर हे नाव पडले. तर आख्यायिका अशी की या गावात कोंबडा आरवण्यापूर्वी १२ लिंगांची स्थापना घडली असती तर हे गाव पंढरपूर म्हणून …

“देवीच्या गावा”त देवीचा मांड भूमी आणि संस्कृती यांचं नातं मोठं विलक्षण असतं. भूमीच्या अधिष्ठानावर संस्कृती विकसित होत असते. या सदराच्या आरंभीच्या लेखांमधून सिंधुदुर्गाच्या भौगोलिकता, प्रादेशिकता इ. चा विचार करत असताना पर्यावरण, हवामानासह इथल्या माती – भूमीविषयी शास्त्रीय अंगाने समजून घेण्याचा प्रयत्न केला. माती आणि तिचे गुणधर्म हे त्या त्या प्रदेशांना वैशिष्ट्य बहाल करत असतात, हेच …

लोकदेव क्षेत्रपाळ श्री रवळनाथ ही कथा कोकणातील रवळनाथ हे शिवाचेच एक रूप. स्वभावाने उग्र व वृत्तीने लढाऊ म्हणजे हा मूळ यक्ष देवाच्या प्रकृतीचा. शाक्तांनी प्राचीन भैरवात फरक केला तो त्याच्या रुपात, भूमिकेत नाही. शाक्त पंथात आल्यावर भैरवास मूर्तीरूप मिळाले. चार किंवा अधिक हात, शिवस्वरूपामुळे हातात त्रिशुळ, डमरू, आयुधे दिली गेली. तोच हा दक्षिण कोकणचा संरक्षक …